Osteopatia diagnozuje zaburzenia ruchomości, napięcia oraz konsystencji tkanek całego organizmu w zakresie ich wpływu na wystąpienie konkretnych objawów chorobowych. Jest to tzw. wczesna diagnostyka wskazująca tkanki zmienione funkcjonalnie zanim pojawią się zmiany strukturalne. Zmiany funkcjonalne tkanek są w zdecydowanej większości przypadków przyczyną dolegliwości bólowych i zaburzeń funkcjonowania organizmu ludzkiego.
Osteopata postrzega ciało człowieka jako całość, ponieważ przyczyny i objawy chorobowe z jakimi zgłasza się Pacjent są często od siebie znacznie oddalone. Dysfunkcja może być przyczyną bólu lub wynikiem patologii takich jak zmiany zwyrodnieniowe, zapalne, bliznowacenia czy napięcia związane ze stresem, które powodują dekompensację układu mięśniowo-powięziowego.
Osteopata przywraca naturalną ruchomość i jakość tkanki zwiększając w ten sposób jej odporność na choroby, infekcje i urazy.
Osteopatia z powodzeniem współpracuje z leczeniem klasycznym i chirurgicznym, wspomagając zastosowane leczenie poprzez czuwanie nad jakością ruchu tkanek i stymulując procesy naprawcze organizmu. Cechą charakterystyczną medycyny osteopatycznej jest praca z Pacjentem bólowym zarówno w stanie ostrym jak i przewlekłym.
Osteopata posiada umiejętności diagnozowania w oparciu o wiedzę ogólnomedyczną i umiejętność przeprowadzenia badania klinicznego. Dodatkowym atutem osteopaty jest badanie palpacyjne pozwalające z dużą precyzją na określenie tkanki zmienionej chorobowo lub funkcjonalnie. Celem leczenia osteopatycznego jest przede wszystkim wzmocnienie własnych zdolności organizmu do samoregulacji i samoleczenia przez likwidację barier dla czynności fizjologicznych w celu zmniejszenia ucisku na struktury nerwowe, naczynia krwionośne, a także wywołanie zmian metabolicznych, biochemicznych i krążeniowych.